GPS w samochodzie służbowym — czy to zgodne z prawem?

Monitoring GPS to doskonały sposób na usprawnienie zarządzania flotą i generowanie oszczędności. Wdrożenie systemu telematycznego w firmie budzi jednak wątpliwości zarówno u pracodawcy, jak i pracowników. Jedną z nich jest aspekt prawny takiego przedsięwzięcia. Przepisy RODO i monitoring GPS w regulaminie pracy to główne bolączki podczas wdrażania systemu telematycznego. Postanowiliśmy wyjaśnić podstawowe kwestie w tym zakresie.

Jak działa GPS w samochodzie służbowym?

Zasada działania monitoringu GPS jest prosta. Lokalizator GPS odbiera sygnał z satelity. Urządzenie przesyła zebrane dane za pomocą sieci GSM na serwer operatora monitoringu. Tam informacje są przetwarzane, a następnie prezentowane w aplikacji.

W taki sposób kierownik floty ma kontrolę nad położeniem pojazdu w czasie rzeczywistym. Rozbudowane systemy telematyczne, oprócz danych lokalizacyjnych, mogą przesyłać również dane z magistrali CAN pojazdu.

GPS w samochodzie służbowym — korzyści flotowca

Monitoring w samochodzie służbowym rozwiązuje wiele problemów kierownika floty. W większości przypadków sam monitoring GPS jest tylko podstawą do znacznie bardziej złożonego systemu telematycznego. Dzięki telematyce wiele procesów we flocie odbywa się automatycznie. Codzienny multi-tasking flotowca staje się prostszy.

W zależności od wybranych rozwiązań, telematyka pozwala flotowcowi:

  • prowadzić wirtualną książkę serwisową z automatycznymi przypomnieniem o datach przeglądów itp.,
  • kontrolować tankowania i wydatki na paliwo,
  • generować oszczędności poprzez poprawę stylu jazdy kierowców,
  • dbać o prywatność kierowców, którzy wykorzystują pojazdy służbowe do celów prywatnych,
  • identyfikować kierowców korzystających z pojazdów poolowych.

GPS w samochodzie służbowym a RODO — co mówią przepisy?

Jaki jest związek między GPS w samochodzie służbowym a RODO? Według rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE o ochronie danych osobowych powinniśmy być szczegółowo poinformowani o sposobie i celu przetwarzania następujących danych:

  • imię i nazwisko,
  • nr PESEL,
  • dane teleadresowe,
  • nr dowodu osobistego,
  • oraz inne cechy pozwalające na identyfikację osoby fizycznej (np. cechy fizyczne, kulturowe, społeczne lub ekonomiczne).

GPS w aucie służbowym jako forma monitorowania pracownika podlega powyższym przepisom. Dane geolokalizacyjne są danymi osobowymi, ponieważ prowadzą do identyfikacji kierowcy. W związku z tym pracodawca musi się liczyć ze spełnieniem dwóch obowiązków: poinformowania pracowników o monitoringu GPS bądź uzyskania od nich zgody na wdrożenie takiego systemu. To, która opcja będzie dotyczyć Ciebie, wyjaśniamy w kolejnych akapitach.

Czy pracownicy muszą wiedzieć o założonym GPS w samochodzie służbowym?

Obowiązek informacyjny to nieodłączna część RODO. W przypadku monitoringu GPS, kierowca musi być poinformowany o wprowadzeniu tego typu kontroli nie później niż 2 tygodnie przed jej rozpoczęciem. Jak poinformować pracownika o GPS w samochodzie? Można to zrobić za pomocą obwieszczenia z odpowiednim protokołem. Informacje powinny dotyczyć tego, kto będzie przetwarzać dane, jakie prawa przysługują pracownikowi oraz przez jaki czas zebrane dane lokalizacyjne będą przechowywane. Po upływie okresu archiwizowania danych należy je usunąć. Niezbędne jest poinformowanie pracownika o tym fakcie.

Według prawa GPS w samochodzie służbowym wymaga również oznaczenia pojazdów, które podlegają monitoringowi (nie później niż jeden dzień przed uruchomieniem monitoringu). Można to zrobić za pomocą naklejek. Ponadto każdy nowy pracownik, przed rozpoczęciem pracy musi zostać zaznajomiony z powyższymi zagadnieniami.

Czy pracownik musi wyrazić zgodę na używanie GPS w samochodzie służbowym?

Często pojazd służbowy jest również benefitem dla pracownika, co oznacza, że może z niego korzystać poza godzinami pracy, w prywatnych celach. Jeżeli zamierzamy monitorować również przejazdy niezwiązane z obowiązkami służbowymi pracownika, konieczne jest uzyskanie od niego zgody. W takim dokumencie musi być wyraźnie zaznaczone, że pracownik wyraża zgodę na przetwarzanie danych przez swojego pracodawcę, czyli administratora danych.

Rozwiązaniem tego problemu jest system Navifleet, który został wyposażony w funkcję trybu jazdy prywatnej. Jest to nasza odpowiedź na potrzeby właścicieli flot i kierowców.

Tryb prywatny w aplikacji Navifleet jest dla kierowców zabezpieczeniem przed śledzeniem prywatnych przejazdów, natomiast dla kierowników flot narzędziem do ich rozliczania. W aplikacji mobilnej Navifleet Driver, kierowca może swobodnie przechodzić między jazdą w trybie prywatnym i służbowym (o ile kierownik floty nadał mu takie uprawnienia podczas tworzenia profilu kierowcy w systemie Navifleet).

Tryb prywatny w aplikacji Navifleet Driver

Po przejściu w tryb prywatny kierownik floty nie widzi aktualnej pozycji pojazdu. Ponadto dane z przejazdów prywatnych są zanonimizowane w historii tras, raportach i powiadomieniach.

Po wdrożeniu systemu Navifleet z funkcjonalnością trybu prywatnego kierowcy przestaną postrzegać telematykę jako sposób na inwigilację. W takim przypadku, z perspektywy RODO, zgoda kierowcy na montaż lokalizatora GPS nie jest wymagana. Nadal konieczne jest poinformowanie pracowników o wprowadzeniu do floty monitoringu GPS.

Funkcja trybu prywatnego ma jeszcze jedną zaletę. Ułatwia kierownikowi floty rozliczanie przejazdów prywatnych. W firmach, w których pojazdy są benefitem dla pracownika, najczęściej stosuje się limit bezpłatnych kilometrów przejechanych w celach innych niż służbowe. Do weryfikacji tych limitów udostępniliśmy w aplikacji Navifleet możliwość generowania raportu jazdy prywatnej. Dzięki temu, wraz z końcem miesiąca, kierownik floty może stworzyć takie zestawienie, dokonać analizy i podsumować przejazdy danego pracownika. Transparentna kalkulacja to podstawa do efektywnej i uczciwej współpracy między pracodawcą a kierowcą.

Jeśli chcesz się dowiedzieć więc na temat trybu prywatnego w aplikacji Navifleet, odwiedź naszą bazę wiedzy – Tryb prywatny w aplikacji Navifleet.

Jakie są zasady zbierania i wykorzystywania danych przez pracodawcę?

Kodeks pracy umożliwia legalne wykorzystanie monitoringu pojazdów flotowych tylko w przypadku konkretnego uzasadnienia ze strony pracodawcy. Najczęściej jest to motywowane zapewnieniem właściwego użytkowania pojazdów, jako narzędzi pracy (np. zgodnie z zasadami ecodrivingu) bądź zapewnieniem organizacji pełnego wykorzystania czasu pracy.

Monitorowanie pracowników GPS bez rozbudowanego systemu telematycznego daje pracodawcy możliwość zbierania danych dotyczących aktualnej i ewentualnie historycznej pozycji pojazdu. Takie dane mogą być wykorzystywane wyłącznie w wyżej wspomnianych celach.

Navifleet jako dostawca nowoczesnego systemu telematycznego oferuje znacznie więcej. Owszem, nasze rozwiązanie opiera się na monitoringu pojazdów GPS, ale są to jedynie podstawy dla szerokiego spektrum możliwości. Platforma Navifleet zawiera takie funkcjonalności jak kontrola paliwa (za pomocą kart paliwowych i dedykowanej sondy), czy integracja z systemami SENT i E-TOLL. Naszym najnowszym rozwiązaniem jest moduł analiza stylu jazdy. Jest to rozwinięta technologia, która wspiera kierowców w poprawie stylu jazdy oraz umożliwia kierownikowi floty monitorowanie tego procesu. Efektem wdrożenia takiego rozwiązania jest redukcja spalania i niższa szkodowość całej floty, co przekłada się na korzyści finansowe i środowiskowe.

Jak widać rodzaj zbieranych i przetwarzanych danych może być zróżnicowany. Od aktualnej lokalizacji pojazdu w najprostszych systemach, po obroty silnika czy poziom wciśnięcia pedału gazu w rozwiniętych technologiach telematycznych. Dlatego warto wybrać monitoring GPS szyty na miarę potrzeb firmy.

Piotr Smoleń

Head of Product

Jako doświadczony specjalista w dziedzinie zarządzania produktami cyfrowymi, przez ostatnie dziesięć lat skupiałem się na rozwoju innowacyjnych rozwiązań dla flot korporacyjnych. Z pasją podchodzę do analizy rynku, strategii produktowej oraz zarządzania cyklem życia produktu, co pozwala mi na kreowanie rozwiązań, które spełniają potrzeby zarówno użytkowników, jak i rynku zarządzania flotą pojazdów.