
Czym jest tryb OUT w tachografie?
Tryb OUT (znany również jako jazda poza zakresem rozporządzenia 561/2006) to funkcja tachografu cyfrowego, która pozwala na prowadzenie pojazdu bez rejestrowania czasu jazdy jako aktywności kierowcy. Mówiąc prościej – tachograf działa, ale nie zapisuje tego odcinka jako „jazda” w kontekście rozliczania czasu pracy.
Z funkcji OUT można korzystać tylko w określonych przypadkach, a jej niewłaściwe użycie może skutkować dotkliwymi karami – nawet do 5 000 zł podczas kontroli drogowej lub ITD.
Kiedy można legalnie korzystać z jazdy na OUT?
Zgodnie z przepisami unijnymi (rozporządzenia 561/2006 oraz 165/2014), jazda na OUT jest dozwolona tylko w sytuacjach, które nie podlegają przepisom o czasie pracy kierowców.
Przykładowe przypadki legalnego użycia trybu OUT:
- przejazd do serwisu – np. dostarczenie pojazdu do naprawy,
- transport w obrębie placu lub zamkniętego terenu – np. terminale, magazyny, porty,
- dojazd pojazdu pustego na bazę – jeżeli nie przewożono ładunku ani nie świadczono usługi przewozowej,
- testowanie pojazdu przez mechanika lub diagnostę,
- użycie pojazdu w celach technicznych, np. kalibracja tachografu.
Uwaga: Nawet jeśli fizycznie pojazd porusza się po drodze publicznej, nie oznacza to automatycznego wykluczenia z trybu OUT – ważne są cel przejazdu oraz osoba kierująca.
Jak włączyć tryb OUT w tachografie cyfrowym?
Włączenie trybu OUT zależy od modelu tachografu, ale ogólny schemat działania jest zbliżony.
Instrukcja krok po kroku (dla większości modeli):
- Włóż kartę kierowcy lub uruchom tachograf bez niej – w zależności od producenta.
- Przed rozpoczęciem jazdy, przejdź do menu funkcji specjalnych.
- Wybierz opcję „pojazd poza zakresem” (lub „OUT of scope”).
- Zatwierdź ustawienie przyciskiem OK.
- Po zakończeniu jazdy – pamiętaj, by wyłączyć tryb OUT i wrócić do normalnego trybu pracy.
Jeśli tachograf nie pozwala na jazdę OUT bez wcześniejszego wpisu manualnego, wykonaj odpowiedni wpis ręczny wskazujący rzeczywisty rodzaj aktywności.
Jakie są konsekwencje błędnego użycia trybu OUT?
Błędne włączenie trybu OUT – np. podczas rzeczywistej jazdy przewozowej – traktowane jest jako manipulacja rejestrowaniem czasu pracy.
Grożące konsekwencje:
- kara dla kierowcy – nawet do 2 000 zł,
- kara dla przedsiębiorcy – do 5 000 zł za każdy przypadek,
- problemy z ubezpieczycielem – ryzyko odmowy wypłaty odszkodowania przy wypadku.
Dobre praktyki związane z użyciem trybu OUT
- dokumentuj każdy przypadek użycia OUT – wpisz cel przejazdu do ewidencji lub dokumentacji serwisowej,
- szkol kierowców – wielu błędów można uniknąć dzięki podstawowej wiedzy o funkcjonowaniu tachografu,
- regularnie odczytuj dane z tachografu i karty kierowcy – by upewnić się, że tryb OUT był używany poprawnie i jest właściwie zarejestrowany.
Podsumowanie
Tryb OUT to przydatna funkcja tachografu cyfrowego, ale jego użycie wymaga znajomości przepisów i ostrożności. Kluczowe jest zrozumienie, kiedy można legalnie z niego korzystać, oraz jak włączyć i udokumentować jego aktywność. Zarówno kierowcy, jak i osoby odpowiedzialne za rozliczanie czasu pracy powinny zadbać o właściwe wdrożenie tej funkcji w codziennej pracy, by uniknąć kar i problemów podczas kontroli.